23/10/2014 tarihli ve 6563 sayılı “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun”un (“Kanun”) usul ve esaslarını düzenlemek üzere 15/07/2015 tarihinde yayınlanmış olan “Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik”te ("Yönetmelik") önemli değişiklikler yapıldı. Buna göre 04/02/2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” (“DeğişiklikYönetmeliği”) ile anılan Yönetmelik değiştirilerek temel işlevleri; (i) ticari elektronik ileti onaylarının alınması, (ii) reddetme hakkının kullanılması ve (iii) ticari elektronik iletilere ilişkin şikayetlerin yönetilmesi olan “Ticari Elektronik İleti Yönetim Sistemi” (“İYS”) düzenlemesi öngörülerek İYS’nin kullanımına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
Değişiklik Yönetmeliğine göre; “ticari elektronik ileti onayı alınmasına, reddetme hakkının kullanılmasına ve şikayet süreçlerinin yönetilmesine imkan tanıyan sistem” olarak tanımlanan İYS, gerçek ve tüzel kişilerin mal ve hizmetlerini tanıtmak, pazarlamak ya da işletmelerini tanıtmak veya bunları başkaları adına yapmak amacıyla elektronik iletişim araçlarıyla yapılan her türlü ticari iletişimi kapsamaktadır. İYS’ye kayıt zorunluluğu bulunmasından dolayı bu sayılan faaliyetleri yürüten tüm gerçek ve tüzel kişilerin – ticari elektronik ileti göndermek isteyen tüm hizmet sağlayıcıların - en geç 01/06/2020 tarihine kadar İYS’ye kaydolması ve ticari elektronik ileti gönderdikleri alıcıları bu veri tabanına kaydetmeleri gerekmektedir. 01/09/2020 tarihine kadar, iletişim bilgileri yüklenen alıcılara, onaylarının sistemde aktif olduğu ve reddetme imkanlarını İYS üzerinden kullanabileceklerine dair bilgi iletilecek ve reddetme imkanı kullanılmaması durumunda bu tarihten sonra gönderilen iletiler onaylı kabul edilecektir.
Hizmet sağlayıcılar ve hizmet sağlayıcının talimatı doğrultusunda ticari elektronik ileti gönderimini başlatan aracı hizmet sağlayıcılar, alıcının onayı olup olmadığını İYS üzerinden kontrol etme ve İYS haricinde bir metot ile alınan onayları üç iş günü içerisinde İYS'ye kaydetmeyükümlülüğü altındadır. Kural olarak ticari elektronik ileti göndermek için alıcının onayının bulunması zorun iken, aşağıda sayılan iletilerin gönderimi esnasında ilgili alıcıların onayları istisnai olarak zorunlu tutulmamıştır:
Değişiklik Yönetmeliği ile gelen değişikliklerden sonuncusu ise, ticari elektronik iletilere yönelik şikayet usuludür. İlgili düzenlemeye göre alıcılar; ticari elektronik iletinin gönderildiği tarihten itibaren üç ay içinde, e-Devlet kapısı, Ticaret Bakanlığının internet sitesi ve şikâyetçinin ikametgâhının bulunduğu yerdeki il müdürlüğü üzerinden yapabilecekleri şikayetlere ek olarak söz konusu şikayetlerini İYS üzerinden de bildirebileceklerdir.
Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde, Ticaret Bakanlığının gözetiminde kurulacak olan İYS’nin yürürlüğe girme tarihi 01/09/2020 olarak planlanmıştır. Ancak, TOBB tarafından yapılan açıklamada İYS’nin kurulumu için üç aylık ek süre tanınabileceğine vurgu yapılmıştır.
Değişiklik Yönetmeliğinin öngörmüş olduğu zaman takvimini özetlemek gerekirse:
4 Ocak 2020 - Değişiklik Yönetmeliği'nin yürürlüğe giriş tarihi
15 Ocak 2020 - Hizmet sağlayıcılar için İYS başvurularının açılması
01 Mart 2020 - Hizmet sağlayıcılar için İYS Platformunun açılması
01 Haziran 2020 - İYS'nin kamuya açılması (Hizmet sağlayıcılar için alıcı verilerinin son kayıt tarihi)
01 Eylül 2020 - Hizmet sağlayıcılar için İYS'nin açılması (Sisteme kaydedilen onaylar için son ret bildirimi tarihi)
Konu ile ayrıntılı bilgi için: https://iys.org.tr/
Av. Cansu HANGÜL
