16.4.2020 tarihli ve 7244 sayılı Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun ile Hazine taşınmazlarına ilişkin olarak; sözleşmeye istinaden ödenmesi gereken bedeller ile ecrimisil bedellerinin, Covid-19 salgını kaynaklı zorlayıcı sebep nedeniyle 3 aylık süre ile ertelenmesine karar verilmiştir.
Kanunun 1 a maddesi “Covid-19 salgını kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle; Hazine taşınmazlarına ilişkin olarak sözleşmeye istinaden ödenmesi gereken bedeller ile ecrimisil bedellerinden 1.4.2020 tarihinden itibaren 3 aylık döneme ilişkin tahsil edilmesi gerekenleri başvuru şartı aranmaksızın 3 ay süreyle ertelemeye Çevre ve Şehircilik Bakanı yetkilidir. Bu süreler, bitiminden itibaren Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından 3 aya kadar uzatılabilir. Bu alacaklar ertelenen süre sonunda ertelenen süre kadar aylık eşit taksitler halinde, herhangi bir gecikme zammı ve faiz uygulanmadan tahsil edilir.” düzenlemesine yer vermiştir.
16.4.2020 tarihli ve 7244 sayılı Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1/a maddesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirleyen 399 sayılı Milli Emlak Genel Tebliğ, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 22.4.2020 tarih 31107 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
399 SAYILI MİLLİ EMLAK GENEL TEBLİĞ’E GÖRE SATIŞ VE ECRİMİSİL BEDELİ ERTELEMESİNDEN YARARLANMA ŞARTLARI VE UYGULAMA USULÜ
• Satış ve ecrimisil bedelinin ertelenmesinden yararlanacak hak sahipleri kimlerdir?
- Tebliğin “ Tanımlar ” başlıklı 3. Maddesi (d) fıkrasında, Hazineye ait taşınmazların satış bedelinin ertelemesinden yararlanacak hak sahipleri şu şekilde belirtilmiştir.
“Hak sahibi: 19/4/2012 tarihli ve 6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanunun 6 ncı maddesi kapsamında kalan 2/B taşınmazlarını, 12 nci maddesi kapsamında kalan Hazineye ait tarım arazilerini ve geçici 5 inci maddesi kapsamında kalan Hazine taşınmazları ile 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin on ikinci fıkrası kapsamında kalan Hazineye ait tarım arazilerini ve geçici 22 nci maddesi kapsamında kalan Hazine taşınmazlarını satın alanlar ile ilgili mevzuatında belirtilen yükümlülüklere uyulması şartıyla doğrudan satın alma hakkına sahip olanları ifade eder.”
399 Sayılı Tebliğ kapsamında Hazineye ait taşınmazların satış bedelinin 3 aylık ertelemeden yararlanabilecek kişiler;
1- 6292 Sayılı Kanununa Uygun olarak Hazineye ait 2/B arazileri ile tarım arazilerini ve bu kanunun geçici 5. Maddesi kapsamında kalan Hazineye ait taşınmazları satın alanlar ile doğrudan satın almaya hakkına sahip olanlar;
2- 4706 sayılı Kanuna Uygun olarak tarımsal amaçla kullanılmak üzere, tarımsal amaca ayrılmış Hazineye ait tarım arazilerini ve bu kanunun geçici 22. Maddesin kapsamında kalan hazine taşınmazlarını satın alanlar ile doğrudan satın almaya hakkına sahip olanlardır.
- Tebliğin “ Tanımlar ” başlıklı 3. Maddesi (b) fıkrasında ecrimisil ertelemesinin tanımı yapılmış, ecrimisil ertelemesinden yaralanacak kişiler tanımlanmamıştır. Ancak fıkra metninde bu kişilerin, tarım ve hayvancılık amacıyla Hazineye ait taşınmazları izinsiz kullanan kişiler olduğu anlaşılmaktadır.
• Satış bedeli ertelemesinden yararlanma şartları ve ertelemenin uygulama usulü;
Yukarıda belirtmiş olduğumuz hak sahiplerinin işbu tebliğ hükümlerinden yararlanabilmeleri için;
1- Taşınmazı satın almış oldukları ilgili idare tarafından, kendilerine tebliğ edilen satışa esas tebligatta “ Tebliğ tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde peşinat veya satış bedelinin ödenmesi gerektiği” bildirilmiş olması ve son ödeme tarihi erteleme dönemi içerisinde yer alması,
2- 1.4.2020 tarihi itibariyle vadesi geldiği halde 2 defadan fazla ödenmeyen taksitinin bulunmaması şartıyla, daha önce imzalanan taksitli satış sözleşmesi taksitlerinin vade tarihi, 7244 Sayılı Kanun’un belirlediği erteleme dönemi içerisinde olması gerekmektedir.
Yukarıda belirtilen şartlara uyulması halinde, peşinat veya satış bedelinin son ödeme tarihi ile taksitli satış sözleşmesinin taksitlerinin vade tarihi erteleme dönemi içinde olanların ödeme süreleri, idareye başvuru şartı aranmaksızın ve herhangi bir zam veya faiz uygulamandan, erteleme süresi kadar ertelenir ve taksitlendirilerek tahsil edilir.
• Ecrimisil ertelemesi
1.4.2020 tarihi itibariyle, Tarım ve hayvancılık amacıyla kullanılan Hazine taşınmazlarından işgale uğradığı tespit edilip henüz bedel tespit komisyonunca ecrimisil tespit ve takdir edilmeyen veya tespit ve takdir edilip henüz tebliğ edilmeyen ecrimisil işlemlerinin, hasat ve sezon dönemi ile zamanaşımı süresi de dikkate alınmak suretiyle ertelenmesine karar verilmiştir.
Tarım ve hayvancılık amacıyla kullanılan Hazine taşınmazları için erteleme dönemi içerisinde tahsil edilmesi gereken ecrimisillerin tahsili, idareye başvuru şartı aranmaksızın ve herhangi bir zam veya faiz uygulamandan, erteleme süresi kadar ertelenir ve taksitlendirilerek tahsil edilir.
Hazineye ait taşınmazların ertelenen satış ve ecrimisil bedellerinin türleri, taksit ve tutarları, son ödeme tarihleri, vadesinde ödenmemesi halinde yapılacak işlemlere ilişkin tüm hususları içeren bir açıklama; ilgili idare tarafından, bu tebliğ kapsamında yararlanacak kişilere erteleme süresinin sona erme tarihinden önce tebligat ile bildirilecek olup, ilgililerin herhangi bir başvuru da bulunmasına gerek yoktur. Ertelenen satış ve ecrimisil bedellerinin ilk taksit ödemesi erteleme süresinin sona erdiği tarihte, kalan taksitler devam eden aylarda aynı güne tekabül eden tarihlerde yapılacaktır.
Ertelenen taksitlerin zamanında ödenmemesi halinde mevcut sözleşmelerinde veya ilgili mevzuatta belirtildiği şekilde işlem yapılacaktır. Ertelenen ecrimisillere ilişkin yapılacak indirimler, itiraz, düzeltme, süresinde ödenmeyen taksitlerin gecikme zammı uygulanarak tahsili ve diğer konular hakkında 19/6/2007 tarihli ve 26557 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik ile 20/8/2011 tarihli ve 28031 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milli Emlak Genel Tebliği (Sıra No: 336)’nde yer alan düzenlemelere göre işlem yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
Av. Dilara TEMİZSOY