Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (“BTK”) tarafından hazırlanan, Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”), 18 Ocak 2022 tarihli ve 31723 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Yönetmelik’in 1., 2., 4., 7., 12., 13., 15. ve 16. maddeleri 1 Mart 2022 tarihinde yürürlüğe girecekken diğer maddeleri 31 Aralık 2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Yönetmelikte yapılan değişiklikle aboneler için yeni düzenlemeler getirilmiştir. Abonelik sözleşmelerinin kurulması, içeriği, uygulanması, hizmetlerin kısıtlanması ve durdurulması ile tüketicilerin bilgilendirilmesine ilişkin değişiklikler başlıca yenilikler arasındadır.
Tüketicilerin bilgilendirilmesi hususunda; elektronik haberleşme hizmetinden faydalanmak isteyen kişilerin, e-Devlet Kapısı üzerinden sorgulama yaparak işletmeci tekliflerini karşılaştırabilmeleri mümkün hale getirilmiştir. Aboneler tarife dışında ücretli arama yapmaları durumunda ücret alınacağına dair ücretsiz bilgilendirme anonsu paylaşılacaktır. Böylelikle abonenin haberdar olması sağlanacaktır. Gereksiz yere fazla ücret ödemesinin önüne geçilmiş olacaktır. Taahhütlü aboneliklerde işletmeciler, tüketiciye yazılı olarak veya elektronik ortamda taahhüt süresi, ortalama aylık ücret ve cayma bedeli gibi unsurları içeren kolay anlaşılabilir, bir sayfalık özet sunacaklardır.
Abonelik sözleşmelerinin kuruluşu, içeriği ve uygulanması hususunda; Abonelik sözleşmeleri, yazılı olarak veya Kimlik Doğrulama Yönetmeliği hükümlerine göre kimlik doğrulaması yapılarak elektronik ortamda kurulabilecektir. Abonelik sözleşmesinin elektronik ortamda kurulması halinde, işletmeci tarafından Kimlik Doğrulama Yönetmeliğinin 9. maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde işlem belgesi başvuru sahibine gönderilmeden hizmet sunumuna ve ücret tahakkukuna başlanılmayacaktır. Kurum, abonelik sözleşmeleri ile ilgili işletmecilere ilave yükümlülükler getirebilecektir. Aboneler, rehber hizmetleri kapsamında yer verilen bilgileri hususunda bilgilendirilecek ve buna ilişkin tercihlerinde değişiklik yapabilecektir. Elektronik ortam veya kısa mesaj ile gönderilen faturalara ilişkin usul Yönetmelik’te düzenlenmiş olup fatura, tüketicilerin farklı bir gönderim yolu tercihi olmaması halinde kısa mesaj ile gönderilecektir. Ayrıca abone, işletmecide kayıtlı bulunan elektronik posta adresini kullanarak veya işletmecinin müşteri hizmetlerini kullanmak sureti ile her zaman ücretsiz olarak aboneliğini sona erdirebilecektir. Bu sayede kimlik doğrulması yapıldıktan sonra, aboneler fesih taleplerini kendileri yapabilecektir.
Tarife ve kampanyalar hususunda; Aboneler yürürlüğü olmasa dahi son iki yıldaki tarifeleri görebilecektir. Böylece eski ve yeni tarife arasında kıyas yapmak imkânı sağlanmış olacaktır. Aboneler dilerlerse e-devlet üzerinden farklı işletmelerin tekliflerini de görüntüleyebileceklerdir. Yönetmeliğin 8. Maddesinde aboneden tek onay alınmasıyla işlem yapılmasının yeterli olmadığı, ayrı ayrı onaylar alınması gerektiğine yer verilmiştir. Tüketiciye seçenek sunulmasının önü açılmıştır.
Hizmetlerin kısıtlanması, durdurulması ve feshi hususunda yapılan değişiklilerle bundan böyle işletmeci, abone son faturasını ödemezse veya aşırı bir kullanım yaparsa kısıtlamaya gidebilir, hatta sonrasında Yönetmelik’te gösterilen şekilde sunulan hizmeti durdurabilir.
İşletmeci kısıtlama ve durdurmanın gerekçesi, taahhütname tarihlerine etkisi, hat kapama ve yeniden açma ücreti ve kısıtlama veya durdurmanın sona erme zaman ve şartları hakkında tüketicileri bilgilendirecektir. Aboneler, sözleşme fesih taleplerini e-Devlet, çevrimiçi işlem merkezi, KEP ile başvuru ve müşteri hizmetleri aracılığıyla iletebilecektir. Ek olarak, işletmeciler, aboneyi son faturanın süresinde ödenmemesi halinde yasal takip başlatılabileceğine hususunda bilgilendirecektir.
Getirilen diğer bir önemli değişiklik ise; tüketicilerin Adrese Dayalı İnternet Hız Ölçümlerinde taahhüt edilen hız sağlanmazsa abone cihazın kalan bedeli hariç herhangi bir cayma bedeli ödemeksizin fesih hakkı tanınmasıdır. Böylece abonelere daha iyi hizmet sunulmasının da yolu açılmıştır. Şirketler eğer iyi hizmet sunamazsa abonelerini kolaylıkla kaybedebilirler.
Sonuç olarak; Yönetmelik ile elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin düzenlemelerde önemli değişiklikler yapılmıştır. İşletmecilerin, ilgili değişiklikleri yakından takip etmesi ve yürürlük tarihine kadar uygulama konusunda gerekli çalışmaları gerçekleştirmeleri gerekmektedir.
