01.02.2022 Tarihli ve 31737 sayılı Resmi Gazete’de Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayınlanmıştır. Haksız ticari uygulamalar, ticari reklam ve tüketici değerlendirmeleri gibi konular, başlıca değişiklik getirilen konulardır. Getirilen bu değişiklikler ile haksız ticari uygulamaların kapsamı genişletilerek, tüketicinin maruz kalabileceği dezenformasyonun önlenmesi, satıcı ve sağlayıcıların, tüketicilerin haksız yorumları neticesinde uğradıkları zararın önlenmesi amaçlanmıştır.
İlk getirilen değişiklik, yönetmeliğin Fiyat bilgisi içeren reklamlar isimli 13. Maddesine ek bir 10. Madde ile getirilen kişiselleştirilmiş fiyat tanımıdır. Bu tanıma göre, tüketicinin satın alma davranışı ve diğer kişisel veirleri analiz edilerek sunulan fiyat, kişiselleştirilmiş fiyat olarak kabul edilecektir. Bu durumda satıcı veya sağlayıcı, malın güncel satış fiyatına ve kişiselleştirilmiş fiyatına birlikte yer verecektir. Diğer bir değişiklik ise, yönetmeliğin 14. Maddesinin 1. Fıkrasına ekleme yapılması, 3. Fıkrasının değiştirilmesi ve 4. Fıkrasının kaldırılmasına yöneliktir. Buna göre, bir mal veya hizmete ilişkin indirim yapıldığını gösteren yazılı, sesli veya görsel herhangi bir ibarenin yer aldığı reklamlarda artık indirimden önceki fiyat da belirtilmek zorundadır ve bahsedilen 3. Fıkradaki değişiklik ile, indirimden önceki satış fiyatının tespitinde indirimin uygulandığı tarihten önceki otuz gün içinde uygulanan en düşük fiyat esas alınacağı belirtilmiştir.
Diğer bir ekleme yönetmeliğin 25. Maddesine yapılan 4. Fıkradır. Bu değişikliğe göre, bir mal veya hizmetin bağlı kredi ile satışa sunulduğunun belirtildiği reklamlarda kredinin vadesine, faiz oranına, tüketiciye toplam maliyetinin aylık ve yıllık yüzde değerine ve geri ödeme koşullarına reklamın yayınlandığı alanda ya da bir bağlantı veya uyarı işareti ile tüketicilerin yönlendirilerek ayrıntılı bilgi alabileceği bir internet sitesinde veya açılır ekranda yer verilecektir. 26. Madde değiştirilmiş ve sayılan alanlara ek olarak “biyosidal ürünler” eklenmiştir. Bu madde kapsamında sayılan ürünlerin, ilgili mevzuatlara uygun şekilde reklam yapması gerektiği belirtilmiştir.
Aynı zamanda yönetmeliğin 28. Maddesin arkasına 28/A, 28/B ve 28/C maddeleri eklenmiş ve İnternet ortamında satışa sunulan mal veya hizmetin fiyat, nitelik ve benzeri hususlarında karşılaştırılma yapılarak sıralama yapılması durumunda, sıralama kriterinin müşterilerin açıkça görebileceği şekilde belirtileceği düzenlenmiştir. Yeni 28/A/2 maddesine göre ise, reklam veya sponsorluk ve benzeri anlaşmalara dayanılarak gösteirlen sıralama sonuçlarında reklam ibaresine yer verilmesi zorunluluğu getirilmiştir. 28/B maddesine göre ise, internet ortamında, satıcı ve sağlayıcılar ya da bunlar adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık eden aracı hizmet sağlayıcıları tarafından, tüketicilerin bir mal veya hizmete ya da satıcı veya sağlayıcılara ilişkin değerlendirme yapmasına imkân sağlanması durumunda; bu değerlendirmelerin, sadece ilgili mal veya hizmeti satın alanlar tarafından yapılmasına izin verileceği belirtilmiştir. Ek 28/C maddesi, 28/B ile getirilen yükümlülüklere ek olarak bazı yükümlülükler getirilmesine ilişkindir. Buna göre; hakkında değerlendirme yapılan satıcı veya sağlayıcılara, değerlendirmenin yayınlanmasından önce açıklama yapma veya cevap verme hakkını kullanabilmeleri için en az yetmiş iki saat süre tanınması gerektiği, değerlendirmelerin, bu süre dolmadan önce veya gerçeği yansıtmadığının anlaşılması halinde yayınlanmayacağı, değerlendirmeye ilişkin açıklama yapma ve cevap verme hakkını kullanacak olan satıcı veya sağlayıcılara platforma üyelik, ücret alma ve benzeri uygulamalara bağlı olmaksızın etkin bir iletişim yöntemi sağlanacağı belirtilmiştir.
Ticari Reklam Ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’ne Ek-1 maddesi ile, Reklam Kurulu tarafından ticari reklam ve haksız ticari uygulamalara karşı tüketiciyi korumaya yönelik kılavuzların hazırlanacağı belirtilmiş, Ticaret Bakanlığı’nın sitesinden yayınlanacak bu kılavuzların, bu yönetmelik ile birlikte uygulanacağı belirtilmiştir.
Son olarak, yönetmeliğin ekinde yer alan “Haksız Ticari Uygulamalar Olarak Kabul Edilen Örnek Uygulamalar’ın” kapsamı değiştirilmiş, yürürlükten kaldırılan 19. bent ile “girdi maliyeti ve döviz kuru artışı gibi fiyat değişimlerinden etkilenmemesine rağmen bu durumlardan etkileniyormuş gibi hareket ederek tüketiciye sunulan mal veya hizmetin satış fiyatında haklı bir gerekçe olmaksızın artış yapmak” aldatıcı ticari uygulamalar kapsamından çıkartılmıştır. Eklenen yeni bentlere göre ise; spor, tiyatro, söyleşi gibi etkinlik biletlerinde karaborsa satışı ve tüketicilerin karar verme veya seçim yapma iradesini olumsuz etkileyen ya da normal şartlar altında vereceği kararda satıcı veya sağlayıcı lehine değişikliklere yol açmayı hedefleyen yöntemler kullanmak, aldatıcı ticari uygulama olarak kabul edilmiştir.
