28 Haziran 2022 Tarihinde 220 sayı ile sunulan ve TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu tarafından kabul edilen Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi 07 Temmuz 2022 Tarih ve 31889 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak resmen yürürlüğe girmiştir.
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kanun ile birlikte elektronik ticarette haksız rekabetin ve tekelleşmenin önüne geçilerek pazara yeni aktörlerin girişinin kolaylaştırılması ve pazarın dengeli ve sağlıklı büyümesinin sağlanması amacıyla, ölçekler de dikkate alınarak çeşitli düzenlemeler getirilmiştir.
Kanun ile birlikte getirilen yeni kavramalar ve düzenlemeler şu şekildedir;
- Değişiklik Kanunu ile gelen ve diğer mevzuatlarda yer alan yenilikler doğrultusunda Kanun içerisine eski düzenlemede yer almayan yeni kavramların eklenmesi ihtiyacı duyulmuştur. Bu kapsamda 7416 sayılı Kanun ile “elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı”, “elektronik ticaret hizmet sağlayıcı”, “elektronik ticaret ortamı”, “elektronik ticaret pazar yeri”, “elektronik ticaret bilgi sistemi”, “net işlem hacmi” ve “ekonomik bütünlük” kavramları tanımlanmıştır.
- Aracı hizmet sağlayıcıların hukuka aykırı içeriklere ilişkin yükümlülükleri yeniden düzenlenmiştir: Değişiklik Kanunu öncesinde yer alan düzenlemede, aracı hizmet sağlayıcılarının içerikleri kontrol etmek ve içeriklerin hukuka uygunluğunu araştırmak ile yükümlü olmadığı düzenlenmekteydi. Yeni düzenleme ilgili ile ilgili kanun maddesi diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmadıkça aracı hizmet sağlayıcı, hizmet sağlayıcı tarafından sunulan içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı hususlardan sorumlu olmadığı şeklinde güncellenmiştir.
- E-ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu’nun yürürlüğü ile birlikte Ticaret Bakanlığı, e-ticaret ortamındaki güvenin korunması, güvenliğin gelişimin sağlanması ve etkin ve adil bir rekabet ortamının korunmasına yönelik düzenlemeler yapmaya yetkili olacaktır. Aynı zamanda kanunun uygulanmasını sağlamak için denetim yapma ve denetim sonuçlarını açıklama, denetim sırasında özel uzmanlık veya teknik bilgi gerektiren durumlarda bilirkişi görevlendirme ve bilirkişinin hak ve yükümlülükleri ile görevlendirilmesine ilişkin usul ve esasların yönetmelikle belirleneceği düzenlenmiştir. Bu kapsamda aracı hizmet sağlayıcılar ve hizmet sağlayıcılar, düzenleme kapsamındaki iş ve işlemlerine ilişkin bilgi, belge, defter ve elektronik kayıtlarını iş veya işlemin gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yıl süreyle saklamakla yükümlü kılınmıştır. Ticaret Bakanlığı aynı zamanda Bilgi Teknoloji ve İletişim Kurumundan, sesli arama ve kısa mesaj yoluyla ticari elektronik ileti gönderen gerçek ve tüzel kişilerin bilgilerini almaya yetkili kılınmıştır.
- Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının, aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret hizmet sağlayıcının ticari faaliyetlerini önemli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya belirli bir kararı almaya zorlayarak normal şartlarda taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına neden olan uygulamalarının haksız olduğu kabul edilmiştir.
- Kanun ile birlikte Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcılara bazı yükümlülükler getirilmiştir. Getirilen yükümlülüklerin içeriği, Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcının net işlem hacmine göre değişiklik göstermektedir. Bu kapsamda getirilen yükümlülükler şu şekildedir; Aracı hizmet sağlayıcı, aracılık hizmeti sunduğu yerlerde kendisinin veya kendisi ile ekonomik bütünlük içinde olan kişilerin ve kurumların markaların kendisine ait pazarda satamaz. Bu malların satıldığı diğer pazarlara erişim imkanı sağlayamayacaktır. Aracı hizmet sağlayıcı, hizmet sağlayıcının yazılı veya elektronik ortamda irade beyanını almadan hizmet sağlayıcıya ait ETBİS’e kayıtlı ana unsurları oluşturan markaları çevrimiçi bir şekilde pazarlamayacaktır. Bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının üzerinde olan ve iptal ile iadeler hariç işlem sayısı 100 bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı için ayrıca ek yükümlülükler öngörülmüştür. Bir takvim yılındaki net işlem hacmi otuz milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan aracı hizmet sağlayıcı için ayrıca ek yükümlülükler öngörülmüştür. Bir takvim yılındaki net işlem hacmi altmış milyar Türk lirasının üzerinde olan ve iptal ile iadeler hariç işlem sayısı 100 bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı için ayrıca ek yükümlülükler öngörülmüştür. Bu maddede belirtilen parasal eşikler ETBİS verileri kullanılarak her yıl hesaplanan elektronik ticaret hacminin yıllık değişim oranına göre artırılacaktır Artırımın yapıldığı tarihten önceki takvim yılına ilişkin net işlem hacmine uygulanacak bu eşikler ile elektronik ticaret hacminin yıllık değişim oram en geç şubat ayı içinde Bakanlığın internet sitesinde ilan edilecektir. Bu hükümler, münhasıran elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının markasını taşıyan ürünlerin bayilik ve acentelik gibi sözleşmeler kapsamında satışa sunulduğu elektronik ticaret pazar yerleri hakkında uygulanmaz.
- Bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcı, faaliyetine devam edebilmek için Ticaret Bakanlığı’ndan lisans almak ve lisansını yenilemek zorundadır. Lisans alma yükümlülüğünün 1 Ocak 2025’ten itibaren yerine getirilmesi kararlaştırılmıştır.
E-Ticaret Değişiklik Kanunu, 1 Ocak 2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek olup aracılık hizmeti sunduğu e-ticaret pazaryerlerinde kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan veya kullanım hakkını haiz olduğu malları satışa sunan veya satışına aracılık eden e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, elektronik para kuruluşu olarak yetkilendirilen işletmelerin ekonomik bütünlük içinde bulunduğu e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, eşya taşımacılığı faaliyetinde bulunan işletmeler, taşıma işleri organizatörü veya posta hizmet sağlayıcı olarak yetkilendirilen işletmelerin ekonomik bütünlük içinde bulunduğu e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, yükümlülüklere 1 Ocak 2024'e kadar uyum sağlayacak olup lisans alma yükümlülüğü 1 Ocak 2025 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir.
